PUNCA
LAMBAKAN SISA PEPEJAL
Sisa pepejal merupakan bahan buangan
yang paling mudah didapati dan paling banyak dihasilkan. Hal ini terjadi kerana
pertambahan sumber atau punca terhasilnya sisa pepejal tersebut. Antara punca
yang menyebabkan bertambahnya sisa pepejal ialah:
1. Pertambahan
jumlah penduduk
Jumlah
penduduk yang semakin bertambah menyumbang kepada penghasilan sisa pepejal. Mengikut
laporan Rancangan Malaysia Kesembilan[1],
jumlah sisa pepejal yang dijana di Semenanjung Malaysia meningkat daripada
16,200 tan metrik sehari pada tahun 2001 kepada 19,100 tan metrik sehari pada
2005. Jumlah ini dianggarkan akan meningkat kepada 30,000 tan sehari pada tahun
2020. Secara puratanya, pada masa ini seorang warga Malaysia menjanakan
sebanyak 0.8 kilogram sisa pepejal sehari[2].
Jika dikira dengan jumlah penduduk Malaysia kini, sememangnya faktor
pertambahan penduduk menjadi salah satu punca terbesar dalam penjanaan sisa
pepejal negara.
2. Sosio
ekonomi dan gaya hidup penduduk Malaysia
Kini,
kebanyakan penduduk di negara ini memiliki pendapatan di tahap sederhana tinggi
dan memiliki taraf hidup yang semakin meningkat terutamanya yang tinggal di
kawasan bandar. Boleh dikatakan setiap keluarga mempunyai rumah kediaman
sendiri berikutan dengan lambakan rumah mampu milik yang dibina oleh para
pemaju perumahan. Apabila banyak rumah dibina dan berpenghuni, maka penghasilan
sisa pepejal domestik juga semakin bertambah. Secara puratanya komposisi sisa
pepejal isi rumah di Malaysia ialah 45% bagi sisa makanan, 24% bagi plastik, 7%
kertas, 6% logam, 3% kaca dan 15% lain-lain sisa pepejal isi rumah[3].
Komposisi sisa buangan pepejal dijana daripada aktiviti harian daripada
kediaman, perniagaan, institusi dan tempat rekreasi yang dirancang serta tidak
dirancang seperti rumahrumah setinggan dan premis lain yang diusahakan secara
haram. Gaya hidup masyarakat yang suka membazir juga menyebabkan pertambahan
sisa pepejal. Masyarakat kini lebih suka membuang bahan buangan daripada
mengitar semula atau menggunakan semula barang tersebut. Contohnya, botol
kicap, tin minuman, kotak dan sebagainya akan dibuang selepas bahan tersebut
habis dimakan. Di samping itu, bilangan suri rumah sepenuh masa yang semakin
berkurangan juga menyumbang ke arah pertambahan sisa pepejal kerana mereka
tiada masa untuk mengasingkan sisa pepejal di rumah mereka dan sibuk di tempat
kerja. Hal ini kerana purata kaum wanita yang berpendidikan tinggi dan
mempunyai kerjaya sendiri semakin meningkat yang menyebabkan mereka sukar
meluangkan masa menguruskan sisa pepejal isi rumah.
3. Kutipan
sampah/sisa yang tidak tepat pada masa
Pada
Oktober 1994, Kerajaan menyarankan kepada syarikat swasta untuk membuat tawaran
bagi penswastaan pengurusan sisa pepejal bagi meningkatkan kualiti pengurusan
sisa pepejal. Kerajaan Persekutuan telah menggubal akta untuk memindahkan
tanggungjawab pengurusan sisa pepejal daripada Pihak Berkuasa Tempatan kepada
kerajaan pusat. Pada tahun 2007, Kerajaan Persekutuan telah mewartakan Akta
Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam (Akta 672). Namun begitu,
masalah lambakan sisa pepejal ini berlaku apabila terdapat beberapa syarikat
swasta yang bertanggungjawab melakukan kutipan sisa dan bahan buangan ini dari
rumah ke rumah telah gagal menjalankan tugas mereka mengikut jadual. Kadang
kala, sisa pepejal di kawasan perumahan lambat dikutip pihak berkenaan dan
menyebabkan sisa pepejal semakin bertambah dan berselerakan di jalanan dan
membawa kesan yang buruk kepada alam sekitar dan imej negara. Masalah ini
sering berlaku di kawasan perumahan pangsa dan taman perumahan. Antara syarikat
konsesi yang diberi tanggungjawab menguruskan kutipan sisa pepejal ialah Alam
Flora Sdn Bhd, Southern Waste Management Sdn Bhd dan Environment Idaman Sdn Bhd.
4. Pengurusan
sisa pepejal yang tidak sistematik
Seperti
yang diketahui umum, kebanyakan sisa pepejal memberi kesan yang negatif kepada
alam sekitar. Pencemaran daripada sisa pepejal terjadi akibat pengurusan sisa
pepejal yang tidak sistematik. Hal ini termasuklah kaedah pengurusan sisa
pepejal yang tidak mapan juga menjadi ancaman kepada alam sekitar. Contohnya,
kaedah pengurusan bahan buangan menggunakan kaedah “open dumping”. Kaedah ini
adalah kaedah konvensional yang dilakukan secara meluas di Malaysia dan masih
dipraktikkan. Kaedah “open dumping’ ini ialah kaedah di mana semua sisa pepejal
yang telah dikutip daripada rumah dan bangunan akan dilepaskan atau dibuang di
suatu kawasan pelupusan sampah secara terbuka. Kaedah ini adalah tidak teratur
dan terdedah kepada pencemaran bau serta membawa kepada pembiakan serangga dan
makhluk perosak seperti tikus yang boleh menyebabkan pelbagai penyakit. Pihak
Berkuasa Tempatan masih belum mahir dalam mengurus dan merancang perkhidmatan
bandar terutamanya cara pungutan sisa buangan, bilangan pengangkutan ditambah
pula dengan kos tenaga bururh yang tinggi.
5. Sikap
masyarakat yang tidak prihatin
Disebalik
semua punca pertambahan sisa pepejal yang telah dibincangkan, punca yang paling
kritikal ialah sikap masyarakat sendiri yang tidak prihatin terhadap alam
sekitar. Sikap masyarakat yang tidak ambil peduli terhadap alam sekitar
menyebabkan mereka membuang sampah sewenang-wenangnya tanpa berfikir tentang
kesannya terhadap alam sekitar. Segala kempen alam sekitar yang dianjurkan oleh
pihak kerajaan mahupun bukan kerajaan tidak diendahkan. Sikap ini seharusnya
dihakis dalam diri setiap manusia kerana sikap tidak prihatin inilah yang
menyebabkan alam sekitar terancam. Sikap malas masyarakat untuk mengitar semula
menjadi penyumbang utama pertambahan sisa pepejal isi rumah.
KESAN
PERTAMBAHAN SISA PEPEJAL
Sisa
pepejal yang dihasilkan setiap hari membawa kesan yang negatif terhadap alam
sekitar. Sisa pepejal boleh menyebabkan pelbagai jenis pencemaran yang lain
seperti pencemaran udara, pencemaran tanah-tanih dan pencemaran air. Ia bukan
sahaja memberi kesan kepada alam sekitar, bahkan terhadap sosial dan kesihatan
manusia.
Kesan
sisa pepejal terhadap alam sekitar
Sisa
pepejal yang telah dibuang di tapak pelupusan sampah menggunakan kaedah “open
dumping” boleh menghasilkan sejenis gas yang terhasil daripada proses pereputan
sampah. Gas ini boleh menyebabkan letupan jika dibiarkan terkumpul dalam
permukaan tanah yang tertutup. Selain itu, gas metana iaitu salah satu daripada
gas tapak pelupusan boleh membawa kepada peningkatan suhu dunia. Letupan atau
kebakaran yang berlaku di tapak pelupusan akan menyebabkan pencemaran udara dan
membawa kemerosotan jarak penglihatan akibat daripada asap kebakaran tersebut.
Pencemaran air pula berlaku akibat daripada air tercemar atau leachate yang
mengalir dari tapak pelupusan sampah meresap masuk ke dalam sumber air bawah
tanah. Air hujan yang mengalir di tapak pelupusan sampah akan membawa
sebahagian besar bahan cemar yang datang daripada sisa pepejal dan terserap di
dalam tanah sekaligus mencemarkan sumber air bawah tanah.
Masalah
pengurusan tapak pelupusan yang tidak cekap menyebabkan masalah pencemaranair
yang serius kerana disebabkan oleh air lelehan dari sisa buangan di kawasan
tapak pelupusan.Air lelehan dari tapak pelupusan akan mengalir ke sungai yang
berhampiran khususnya melaluiair bawah tanah dan ini secara langsung boleh
mencemarkan sungai tersebut.Keadaan ini akan mendedahkan hidupan akuatik kepada
aliran air yang tercemar[5].
Selainitu penduduk yang menggunakan sungai sebagai punca utama untuk minuman
akan terdedahkepada pelbagai penyakit yang berbahaya. Air lelehan ini
mengandungi pelbagai bahanpencemar khususnya logam berat seperti kadmium (Cd),
kromium(Cr), kuprum(Cu), plumbum (Pb), magnesium (Mg), zink (Zn) dan ferum (Fe)[6].Selain
itu, sisa pepejal yang dibuang ke dalam sungai atau laut juga akan menyebabkan
pencemaran air. Sisa kimia terutamanya bahan yang tidak boleh terurai amat
berbahaya jika tersentuh atau terhidu. Sisa pepejal juga boleh menyebabkan
pencemaran tanah apabila bahan-bahan kimia atau bahan-bahan lain mengubah
komposisi semulajadi tanah. Sisa pepejal seperti beg plastik dan styrofom yang
tidak boleh terurai secara semulajadi akan kekal dalam tanah selama-lamanya.
Kesan
sisa pepejal terhadap sosial
Sisa
atau sampah yang tidak diuruskan dengan baik akan menyebabkan ketidakselesaan
kepada masyarakat akibat daripada bau busuk. Sisa atau sampah yang dibuang
merata-rata tempat akan tersumbat di dalam longkang. Apabila longkang
tersumbat, kos penyelenggaraan akan bertambah dan membebankan pihak berkuasa
tempatan untuk membaiki semula saliran air yang tersumbat. Di samping itu,
pertambahan sisa pepejal akan menyebabkan tapak pelupusan sedia ada tidak mampu
menampung sisa pepejal baru dan lebih banyak tapak pelupusan baru perlu dibuka.
Hal ini boleh menganggu keselesaan komuniti setempat yang tinggal berdekatan
dengan tapak pelupusan tersebut kerana terpaksa menahan bau busuk dan kesan
negatif lain. Pengurusan sampah dengan kaedah penimbusan cara “open dumping”
dan “sandwich” cenderung menyebabkan masalah bau kepada penduduk berdekatan.
Walaupun kaedah “sandwich” adalah lebih berkesan dalam menguruskan sisa buangan
di tapak pelupusan, namun jika tapak pelupusan itu terlalu lebar atau luas,
sisa buangan ini akan ditinggalkan tidak tertutup untuk beberapa hari dan
menyebabkan bau busuk. Kebanyakan Pihak Berkuasa Tempata mempunyai tapak
penbuangan yang akan penuh dan sebanyak 50% tapak ini berdekatan dengan kawasan
perumahan kira-kira setengah kilometer.[7]
Kesan
sisa pepejal terhadap kesihatan manusia
Kesan
sisa pepejal yang paling ketara ialah kesannya terhadap kesihatan manusia.
Kemerosotan kesihatan lebih ketara dirasai oleh penduduk yang tinggal
berdekatan kawasan pembuangan sampah. Pengurusan sisa pepejal yang tidak
sistematik boleh menyebabkan jangkitan penyakit seperti penyakit kulit akibat
daripada sentuhan secara fiizikal dengan sisa atau sampah. Jangkitan mata dan
pernafasan pula terjadi apabila terdedah kepada debu dan udara dari tapak
pelupusan. Wabak penyakit datang daripada persekitaran yang kotor seperti tapak
pelupusan sampah yang menjadi tempat pembiakan vektor pembawa panyakit seperti
lalat, nyamuk, tikus dan sebagainya. Kitaran pembiakanlalat dalam cuaca panas
adalah lebih kurang 7 hari dan lalat merupakan vektor pembiakan penyakit yang
efektif. Nyamuk yang membiak di kawasan takungan air di tapak pelupusan
berupaya menyebarkan penyakit malaria dan demam denggi manakalatikus pula
menyebarkan penyakit berbahaya seperti penyakit kencing tikus.
Semasa
proses penguraian berlaku, beberapa jenis gas terhasil seperti sulfur dioksida,
dioxin, sulfur, karbon oksida, amonia dan lain-lain. Jika gas-gas ini masuk ke
dalam tubuh manusia, ia akan bertindakbalas dan menghasilkan toksin yang
membahayakan kesihatan seterusnya menyebabkan penyakit kronik seperti
hepatotoxicity (kerosakan hati), nephrotoxicity (kerosakan ginjal), pulmonary
toxicity (kerosakan peparu), neurotoxicity (gangguan sistem saraf),
immunotoxicity (kegagalan sistem imun) dan sebagainya[8].
PENYELESAIAN BAGI MASALAH LAMBAKAN
SISA PEPEJAL
Terdapat
banyak langkah atau jalan penyelesaian yang telah diambil oleh kerajaan dan
badan bukan kerajaan dalam mengurangkan dan membasmi masalah sisa pepejal yang
banyak memberi kesan negatif terhadap alam sekitar. Selain itu, masyarakat kini
juga menjadi lebih peka terhadap masalah yang berkaitan alam sekitar. Antara langkah-langkah
yang telah dijalankan demi menangani masalah sisa pepejal ialah:
1. Mewartakan
Akta Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam 2007 (Akta 672)
Pada
tahun 2007, Akta 672 telah diwartakan dimana kerajaan persekutuan telah diberi
kuasa eksekutif dalam menguruskan sisa pepejal dan pembersihan awam di
semenanjung Malaysia. Dalam erti kata lain, akta ini memindahkan tanggungjawab
pengurusan sisa pepejal daripada pihak berkuasa tempatan kepada kerajaan pusat.
Di samping itu, Akta Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal dan Pembersihan Awam
(Akta 673) juga telah diwartakan pada tahun yang sama bagi menubuhkan
Perbadanan Pengurusan Sisa Pepejal Dan Pembersihan Awam (PPSPPA) bertujuan
menguatkuasakan Akta 672 serta peraturan-peraturan dibawahnya,melaksanakan pelan
perancangan strategik, mengawalselia perjanjian konsesi serta operasi
fasiliti-fasiliti pengurusan sisa pepejal di seluruh negara. Jabatan Pengurusan
Sisa Pepejal Negara (JPSPN) diwujudkan untuk membuat dasar,
peraturan-peraturan, garis panduan, merangka pelan strategik, mengeluarkan lesen
dan seumpamanya.
2. Penilaian
Impak Alam Sekitar / Environmental Impact Assessment (EIA)
Mekanisma
ini telah diperkenalkan di US pada tahun 1970 dan telah dipraktikkan oleh hampir seluruh dunia yang memfokuskan
impak-impak utama terhadap alam sekitar. Di Malaysia, seksyen 34A Akta Kualiti
Alam Sekeliling 1974 (Pindaan) 1985 menekankan keperluan undang-undang untuk
EIA bagi aktiviti-aktiviti yang telah ditentukan. Jabatan Alam Sekitar Malaysia
mendefinisikan EIA sebagai suatu penyelidikan yang dijalankan untuk
mengenalpasti, meramal, menilai dan menyampaikan maklumat tentang impak setiap
projek yang akan dijalankan terhadap alam sekitar. Ia juga menjelaskan
langkah-langkah yang diperlukan bagi meminimumkan kesan terhadap alam sekitar
setelah sesuatu projek itu diluluskan. EIA juga membolehkan setiap masalah yang
bakal timbul di masa hadapan akibat daripada projek yang akan dijalankan dapat
dipralihat dan dielakkan. Menurut Perintah Kualiti Alam Sekeliling (Aktiviti
Yang Tersenarai) (Penilaian Impak Alam Sekitar 1987), rawatan dan pelupusan
sisa merupakan salah satu daripada 19 kategori major yang mensyaratkan EIA
dilakukan sebelum menjalankan aktiviti.
3. Menjalankan
kaedah penstoran dan kutipan yang pelbagai
Pihak
yang bertanggungjawab dalam pengurusan sisa pepejal telah menjalankan beberapa
kaedah penstoran dan kutipan dalam menguruskan masalah sisa pepejal yang dijana
setiap hari. Bagi premis atas tanah seperti rumah kediaman, tong sampah
digunakan sebagai penstoran di setiap premis sebelum proses kutipan dilakukan.
Tong communal digunakan di rumah
bertingkat kos rendah dan sederhana sebagai tempat penstoran berpusat dimana
penghuni perlu membawa sisa yang telah dikumpulkan ke tempat penstoran manakala
bagi kondominium pula kebuk sampah disediakan di setiap tingkat. Berikut adalah
beberapa jenis tong sampah yang disediakan oleh pihak pengurusan sisa dalam menangani
masalah sisa pepejal:
1.
Tong sampah kediaman atas tanah.
|
|
2.
Rumah bertingkat kos
rendah
dan sederhana.
|
  |
3.
Spiral
waste bin (SWB).
Tong sisa pepejal
berkapasiti tinggi yang disediakan di kondominium dan pangsapuri.
|
 |
4.
Deep
Collection system.
Menggunakan ruang
bawah tanah untuk menyimpan sisa yang menjimatkan ruang dan kos.
|
 |
5.
Sistem vakum.
Sistem
automatik yang menggunakan sesalur buangan (refuse chute) dan kaedah sedutan.
|
 |
Bagi kaedah kutipan pula, terdapat 3
kaedah yang telah digunakan supaya tiada sisa pepejal
yang tertinggal. Kaedah-kaedah tersebut ialah kaedah kutipan di bebendul jalan, kutipan berpusat dan kutipan dari
premis ke premis. Kutipan di bebendul jalan ialah
kutipan yang dilakukan ke atas tong yang diletakkan di tepi jalan seperti tong sampah di perhentian bas dan tempat awam.
Kutipan berpusat pula ialah kutipan di kawasan
khas untuk pengumpulan sisa contohnya rumah sampah dan tong komunal. Penghuni perlu mengumpulkan sisa di dalam
plastik dan membawa sisa tersebut ke rumah
sampah. Kutipan jenis ini dilakukan di pangsapuri, pasar, premis komersial dan lain-lain. Manakala kutipan dari premis ke
premis pula dilakukan oleh pekerja pengutip
sisa yang kemudiannya dibuang ke dalam kenderaan atau lori sampah. Kaedah ini dipraktikkan secara meluas di
Malaysia.
4. Kempen
Kitar Semula
Langkah
yang telah diambil oleh kerajaan dalam menangani masalah sisa pepejal ialah
dengan mengadakan Program Kitar Semula Kebangsaan yang telah dilancarkan pada 2
Disember 2000. Pelbagai pihak berganding bahu dalam menghidupkan program ini
antaranya ialah Pihak Berkuasa Tempatan, Syarikat Konsesi, Pertubuhan Bukan
Kerajaan (NGO), Syarikat swasta, Institut Pengajian Tinggi, sekolah dan
sebagainya. Melalui kempen kitar semula ini, penerapan nilai 3R dilakukan
kepada seluruh masyarakat iaitu recycle (kitar semula), reduce (pengurangan)
dan reuse (guna semula). Penerapan amalan ini secara tidak langsung dapat
mengurangkan penjanaan sisa pepejal negara. Konsep pengurangan ialah dimana
masyarakat diseru agar bijak dalam memilih bahan yang digunakan supaya
penghasilan sisa pepejal dapat dikurangkan. Contohnya, pengguna digalakkan
membawa bakul ke pasar semasa membeli barangan keperluan daripada menggunakan
beg plastik yang tidak boleh dikitar semula.
Konsep guna
semula ialah yang mana masyarakat digalakkan menggunakan semula bahan yang
boleh digunakan lagi. Sesetengah masyarakat lebih suka membuang barang-barang
yang sudah lama dipakai walaupun barang tersebut masih boleh digunakan bagi
tujuan lain contohnya seperti pakaian lama boleh dijadikan kain buruk dan tin
kopi atau susu boleh digunakan semula sebagai tempat menyimpan barang atau
isian semula. Proses kitar semula pula ialah pengumpulan dan pengasingan
bahan-bahan yang boleh dikitar semula dengan bahan-bahan yang tidak boleh
dikitar semula. Bagi tujuan kitar semula, pihak kerajaan telah menyediakan tiga
jenis tong yang diletakkan berdekatan premis-premis kediaman, institusi-institusi
pendidikan, di pusat membeli-belah, di bangunan-bangunan pejabat dan
seumpamanya yang menjadi tumpuan orang ramai. Tong-tong ini didatangkan dengan
tiga warna berbeza yang melambangkan kegunaan yang berbeza. Tong berwarna biru
khas untuk bahan yang berasaskan kertas seperti surat khabar, kadbod, kotak dan
sebagainya, tong berwarna coklat khas untuk bahan-bahan kaca manakala tong
berwarna jingga khas untuk sisa pepejal berasaskan tin aluminium, tin keluli
dan plastik. Rajah dibawah menunjukkan tong-tong kitar semula yang disediakan
di seluruh Malaysia[9].
5. Penggunaan
kaedah baru dalam pelupusan sisa pepejal
Dahulu,
kaedah pelupusan sampah yang paling banyak digunakan ialah kaedah “open
dumping” di tapak pelupusan sampah. Namun, lama-kelamaan tapak pelupusan sampah
tersebut tidak dapat lagi menampung jumlah sisa pepejal yang semakin bertambah
dari hari ke hari. Pelbagai kaedah pelupusan sisa yang baru dan lebih canggih
diperkenal dan digunakan di Malaysia. Terdapat 3 jenis kaedah penimbusan yang
telah dilakukan dalam menguruskan sisa pepejal negara iaitu kaedah “open
dumping”, kaedah “sandwich’’, dan kaedah “cell”. Kaedah “open dumping” ialah
kaedah yang paling banyak dilakukan di Malaysia ysng mana sisa buangan akan
dibuang ke tapak pelupusan secara terbuka setelah dikumpulkan. Kaedah
“sandwich” ialah kaedah penimbusan yang dibuat secara berlapis-lapis dan
mendatar yang mana setiap lapisan akan ditutup dengan tanah manakal kaedah
“cell” pula ialah kaedah penimbusan sisa buangan dengan lapisan tanah pada
setiap hari dengan ketebalan 20 cm, lapisan penutup perantaraan pada ketebalan
30 cm dan lapisan akhir penutup pada ketebalan 60 cm. Kaedah ini lebih efektif
kerana dapat mengatasi masalah bau busuk dan sisa buangan tidak akan
berselerakan.
Selain itu, dalam usaha mengurangkan
kesan negatif akibat daripada sisa pepejal di tapak pelupusan sampah, kaedah
baru diperkenalkan iaitu penggunaan pelapik tanah yang bertujuan untuk
memisahkan bahan pencemar dalam sisa pepejal daripada tanah di tapak penimbusan
tersebut. Pelapik ini dibina daripada tanah liat semulajadi, bentonit dan bahan
geosentetik. Pelapik ini bertindak menyekat pengaliran keluar air lelehan sisa
terkumpul daripada mengalir ke kawasan sekitar khususnya sungai yang
berhampiran. Contoh tapak pelupusan yang menggunakan kaedah ini ialah tapak
pelupusan di Bukit Nanas, Negeri Sembilan. Cara alternatif lain yang telah
diambil untuk mengekang masalah sisa pepejal ialah dengan pembinaan
insinerator. Pembinaan insinerator ini dijangka dapat mengurangkan jumlah sisa
pepejal dari dibuang ke tapak pelupusan sampah sehingga 80 hingga 90 peratus[10]. Insinerator
ialah teknologi rawatan sisa yang melibatkan proses pembakaran bahan organik.
Insinerator dan lain-lain rawatan sisa yang menggunakan suhu yang tinggi dikenali
dengan rawatan termal. Kelebihan penggunaan insinerator ialah dapat memusnahkan
bakteria patogen secara keseluruhan, tiada masalah bau dan gangguan,
menghasilkan tenaga elektrik, tiada masalah air lelehan sisa pepejal dan tidak
menggunakan ruang yang luas[11].
CADANGAN PENAMBAHBAIKAN DALAM
MENGATASI MASALAH SISA PEPEJAL.
1. Penguatkuasaan
undang-undang yang lebih ketat
Undang-undang
dan peraturan sedia ada sudah mampu untuk mengatasi masalah sisa pepejal dan
masalah ancaman alam sekitar yang lain. Namun, penguatkuasaan yang longgar
seperti mana yang terjadi kini menyebabkan masalah pencemaran alam sekitar menjadi semakin meruncing.
Terdapat banyak perundangan yang telah digubal bagi mengekang masalah ini antaranya
Seksyen 34A, seksyen 29A mengenai larangan pembakaran terbuka sisa pepejal,
seksyen 24 mengenai larangan membuang sisa pepejal di kawasan terbuka dan
seksyen 25 mengenai larangan membuang sisa pepejal ke dalam laut[12].
Selain itu, akta lain yang turut menyentuh tentang sisa pepejal ialah Akta
Kerajaan Tempatan 1976, Akta Jalan, Parit dan Bangunan 1977 disamping statut
baru yang mengawal sisa pepejal iaitu Akta Pengurusan Sisa Pepejal dan
Pembersihan Awam 2007.
2. Kesedaran
masyarakat
Masyarakat
sebagai penghuni di bumi ini memainkan peranan yang paling penting dalam
menjaga alam sekitar. Tanpa kesedaran manusia tentang pentingnya alam sekitar
yang bersih, semua langkah yang dianjurkan atau perundangan yang dikuatkuasakan
tidak akan berfungsi. Manusia sebagai pengguna dan penghuni bumi mempunyai
tanggungjawab masing-masing dalam mengekalkan kebersihan alam semulajadi.
Antara perkara yang boleh diamalkan setiap masyarakat dalam sama-sama
berganding bahu mengatasi masalah sisa pepejal yang kian meruncing sekarang
ialah mengasingkan sisa isi rumah, menjaga tong sampah daripada sebarang
kerosakan yang boleh menyebabkan kebocoran, memastikan tong ditutup dengan
sempurna supaya sisa tidak berterabur, mengeluarkan tong apabila sampai masa
kutipan, berfikir sebelum membuang, mengamalkan konsep 3R yang dianjurkan
kerajaan den sebagainya.
3. Penguatkuasaan
peraturan baru
Peraturan
baru yang mungkin dapat membantu dalam mengatasi masalah lambakan sisa pepejal
ialah kerajaan mengadakan peraturan yang mana setiap isi rumah kediaman dan
institusi wajib mengasingkan sisa buangan masing-masing kepada beberapa
kategori seperti sisa makanan, bahan yang boleh dikitar semula, bahan yang
tidak boleh dikitar semula dan sisa buangan taman serta menghantar sisa yang
boleh dikitar semula ke pusat kitar semula. Penalti yang tinggi akan dikenakan
kepada penghuni rumah yang gagal melakukan amalan itu. Bagi menjayakan
peraturan ini, sistem kawalan dan pemantauan yang teratur dan ketat perlu
dilakukan. Sistem pengasingan sisa ini telah berjaya diamalkan di negara-negara
seperti Jepun, Korea dan sebagainya.
[1]2006-2010
[2]Laporan Kementerian Perumahan dan Kerajaan
Tempatan,2008.
[3]Rancangan Malaysia ke-9
[4] Sumber daripada http://jpspn.gov.my
[5]Mohd Nizzam Huridi (2004) Pencemaran
sisa buangan pepejal tapak pelupusan sampah Hulu Sg
Kembong ke atas kualiti air
Sg Beranang. Kertas Projek Sains Pembangunan. Universiti
Kebangsaan Malaysia, Bangi.
(tidak diterbitkan).
[6]Zaini Sakawi- Artikel Impak pengurusan
tapak pelupusan keatas kualiti air sungai di Malaysia.
[7] www.jpspn.gov.my
[8]
Persatuan Pengurusan Sisa Malaysia (http://www.wmam.org)
[9] Sumber
daripada www.jpspn.gov.my
[10] Zaini Sakawi, Artikel Impak
Pengurusan Tapak Pelupusan Ke Atas Kualiti Air Sungai di Malaysia.
[11] Wikipedia
[12] Akta Kualiti Alam Sekeliling 1974
No comments:
Post a Comment