kelebihan dan kekurangan syarikat berbanding perkongsian

Kelebihan Penubuhan Syarikat Berbanding Perkongsian

1.      1. Status undang-undang

Dari segi status perundangan, syarikat dianggap sebagai ‘artificial legal person’ setelah ia diperbadankan yang mana ia mempunyai keupayaan untuk mendakwa dan didakwa. Hal ini kerana, syarikat dan ahli-ahlinya adalah dua entiti yang berbeza dan terasing antara satu sama lain. Jika dibandingkan dengan perkongsian, ia tidak mempunyai status undang-undang yang tertentu. Malahan, firma adalah bertanggungan terhadap tindakan yang dilakukan oleh pekongsi yang menjalankan urusan biasa perniagaan.[1]  

2.      2. Tanggungan ahli

Dengan statusnya sebagai entiti yang berasingan daripada ahlinya, ahli kepada syarikat mempunyai tanggungan yang terhad berbanding perkongsian. Hal ini kerana hutang syarikat adalah tidak bercampur dengan ahli-ahlinya. Ahli-ahli hanya bertanggungan setakat syer yang disumbangkannya dan setelah selesai membayar jumlah syer, ahli syarikat itu tidak lagi mempunyai tanggungan. Namun, dalam perkongsian, tanggungan ahli adalah tidak terhad dan berkongsi tanggungan dengan rakan kongsi yang lain. Menurut seksyen 11, setiap rakan kongsi bertanggungan secara bersama dalam semua hutang dan tanggungan firma.

Selain itu, menurut seksyen 14 Akta Perkongsian 1961, rakan kongsi juga adalah bertanggungan terhadap tindakan tort yang dilakukan oleh rakan kongsi yang lain jika perlakuan tort itu dilakukan dalam urusan biasa perniagaan atau dalam bidang kuasa yang diberi kepadanya. Contohnya di dalam kes Hamlyn v. Houston & Co.[2], seorang rakan kongsi firma defendan telah merasuah seorang kerani firma lain untuk memperolehi maklumat sulit firma berkenaan. Kebocoran maklumat tersebut telah menyebabkan kerugian terhadap firma itu menanggung kerugian. Firma itu kemudiannya membawa tuntutan terhadap Housten &Co. untuk ganti rugi. Mahkamah memutuskan bahawa oleh kerana perlakuan rasuah itu berlaku dalam urusan biasa perniagaan yang dilakukan oleh rakan kongsi tersebut, maka firma defendan adalah bertanggungan walaupun maklumat tersebut diperolehi melalui cara yang salah. 

3.      3. Jumlah keahlian

Jumlah keahlian syarikat yang lebih banyak daripada perkongsian memberi kelebihan kepada syarikat kerana lebih ramai jumlah ahli, maka lebih banyak modal sumbangan dapat dikumpulkan. Jumlah keahlian minimum untuk syarikat ialah dua orang hingga maksima 50 orang bagi syarikat persendirian dan tiada had bagi syarikat awam memungkinkan lebih banyak modal dapat dikumpul melalui pembelian syer dan saiz perniagaan adalah lebih besar daripada perkongsian yang mana menghadkan keahlian kepada jumlah maksima seramai 20 orang dan pengecualian hanya kepada perkongsian yang menjalankan perniagaan bersifat profesion.[3]

4.      4. Jangka hayat terjamin

Perniagaan berbentuk syarikat mempunyai jangka hayat yang lebih terjamin jika dibandingkan dengan perkongsian. Hal ini kerana, jika berlaku kematian ahli atau pengarah syarikat tersebut, syarikat tidak akan terbubar dengan sendirinya sepertimana yang berlaku kepada perkongsian melainkan adanya proses penggulungan di bawah Akta Syarikat 1965. Dalam perkongsian, terdapat suatu peruntukan yang memperuntukkan mengenai pembubaran perkongsian secara automatik jika berlaku kematian salah seorang rakan kongsi atau terjadinya bankrap jika tiada perjanjian sebaliknya.[4]

Keburukan Penubuhan Syarikat Berbanding Perkongsian

1.      1. Prosedur bagi pembentukan

Prosedur bagi penubuhan perkongsian lebih mudah jika dibandingkan dengan prosedur pemnubuhan syarikat yang lebih bersifat teknikal. Dalam perkongsian, ia hanya perlu didaftarkan kepada Pendaftar Perniagaan di bawah Akta Pendaftaran Perniagaan 1956. Perkongsian juga boleh wujud secara tidak formal iaitu secara lisan. Namun, dalam pembentukan syarikat, sebelum membuat pendaftaran nama syarikat harus direzabkan[5] yang mana dibuat dalam borang tertentu dan berkesan dalam masa 3 bulan. Penubuhannya perlulah dilakukan secara formal dan bertulis dengan mengemukakan borang tertentu iaitu ‘Article of association’ (AOA), ’ memorandum of association’ (MOA) dan mengemukakan deklarasi statutori.[6]

2.      2. Kos Pendaftaran dan Percukaian

Jika dibandingkan antara yuran pembentukan syarikat dengan perkongsian, yuran pembentukan syarikat adalah lebih mahal. Hal ini kerana syarikat perlu didaftarkan dengan Suruhanjaya Syarikat Malaysia. Dari segi percukaian, firma perkongsian adaah tidak tertakluk kepada cukai kerana rakan kongsi akan dicukai secara individu. Berbanding dengan syarikat, pelbagai cukai tambahan perlu dibayar oleh syarikat memandangkan syarikat ialah suatu entiti berasingan.

3.    3.   Penzahiran Laporan

Bagi perkongsian, tiada maklumat perlu dikemukakan kepada Pendaftar Perniagaan. Bagi syarikat pula, laporan kewangan perlu di audit oleh juruaudit yang bertauliah dan dokumen-dokumen mestilah lengkap dan dikemaskinikan terutamanya syarikat awam.

---

[1] Seksyen 7 Akta Perkongsian 1961.

[2] [1903] 1 KB 81, 87 LT 500.

[3] Seksyen 14 Akta  Syarikat 1965.

[4] Seksyen 35(1) Akta Perkongsian 1961.

[5] Seksyen 22(7) Akta Syarikat 1965.

[6] Seksyen 16(1) dan (2) Akta Syarikat 1965.